Scenariusz zajęć

III etap edukacji, język polski

Temat: Upadek Ikara - co mówi nam, współczesnym?

Treści kształcenia:

Uczeń:

1. Odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych - rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie - język polski (I.1.1),
2. Operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie rozwijanym i koncentrującym się przede wszystkim wokół tematów: rozwój psychiczny, moralny i fizyczny człowieka; społeczeństwo i kultura; region i Polska) - język polski (III.2.11),
3. Uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, teatr, film, muzyka, sztuki plastyczne, sztuki audiowizualne - język polski (II.2.11).

Cele operacyjne:

Uczeń:

• Wie, jakie są zalety i wady pracy w zespole,
• Rozumie, o czym mówi nam, współczesnym, obraz Pietera Bruegela Upadek Ikara,
• Dyskutuje na temat współczesnego odczytania dzieła sztuki plastycznej,
• Twórczo rozwiązuje problemy,
• Potrafi obcować z dziełem sztuki plastycznej oraz rozumie i interpretuje jego wartość.

Nabywane umiejętności:

Uczeń:

• Ćwiczy umiejętność współpracy w grupie,
• Dyskutuje na wybrany temat,
• Dostrzega i poddaje refleksji problemy ponadczasowe,
• Rozwiązuje problemy.

Środki dydaktyczne:

• Zasoby multimedialne: ćwiczenie interaktywne Załoga, do żagli!, karty pracy (Walizka i kosz oraz Sześć myślowych kapeluszy. Upadek Ikara),
• Komputer z głośnikami/tablica interaktywna,
• Obraz Upadek Ikara^[1],
• Kolorowe karteczki (w dwóch kolorach, np. żółte i niebieskie),
• Sześć symbolicznych kapeluszy: żółty, czarny, niebieski, zielony, biały, czerwony.

Metody nauczania:

• Problemowe: aktywizujące - dyskusja dydaktyczna, metody: sześciu myślowych kapeluszy, kosz i walizka,
• Programowana: z użyciem komputera.

Formy pracy:

• Zbiorowa jednolita,
• Zbiorowa zróżnicowana,
• Grupowa jednolita.

Przebieg zajęć:

1. Nauczyciel wita się z uczniami, zapoznaje ich z tematem i celami zajęć oraz wprowadza do ćwiczenia interaktywnego:

Nie wszystko można zrobić samemu. Czasem sukces jest możliwy tylko dzięki wspólnej pracy. Zastanówcie się, czy umiecie pracować w zespole. Czy jesteście jego siłą napędową? A może piaskiem w trybach maszyny?

Następnie prowadzący prosi o wykonanie ćwiczenia interaktywnego Załoga, do żagli!, wyświetlonego na tablicy interaktywnej lub komputerach. Polega ono na rozwiązaniu testu.

1. 1) Które przedsięwzięcie wymaga pracy zespołowej?
2. a. budowa statku (poprawna odpowiedź)
3. b. wykreślenie mapy
4. c. negocjacje z tubylcami
5. 2) Kto powinien organizować pracę załogi?
6. a. kucharz
7. b. majtek
8. c. kapitan (poprawna odpowiedź)
9. d. król - sponsor wyprawy
10. 3) Czy na statku każdy musi umieć wykonywać tylko swoje zadania?
11. a. tak
12. b. nie
13. c. marynarze powinni umieć zastąpić się nawzajem na swoich stanowiskach (poprawna odpowiedź)
14. 4) Kto w czasie wyprawy powinien podejmować decyzje w trudnych sytuacjach?
15. a. każdy ma prawo głosu, ale ostateczną decyzję podejmuje kapitan (poprawna odpowiedź)
16. b. każdy decyduje za siebie
17. c. kapitan bez porozumienia z załogą"

Po wykonaniu zadania uczniowie uzasadniają swoje wybory i wskazują, co jest ważne, by praca w zespole była dobra.

2. Nauczyciel wyznacza sześciu uczniów zdolnych - liderów, którzy mają predyspozycje organizatorskie, zdolności literackie, są kreatywni. Rozdaje im po kilka przylepnych kartek w dwóch kolorach: każdy z nich zostawia sobie po jednej kartce (w dwóch kolorach), a resztę rozdaje pozostałym uczniom. Nauczyciel prosi, aby wszyscy zapisali na kartkach zalety (żółta) oraz wady (niebieska) pracy w zespole. Następnie przypina do tablicy kartę pracy (arkusz) z walizką i koszem, po czym prosi każdego ucznia o przylepienie kartek w odpowiednich miejscach.

Przykładowe zalety:

• zespół ma więcej pomysłów,
• pomagamy sobie, prosimy o pomoc,
• uczymy się współpracy.

Przykładowe wady:

• ukrywanie się za pracą innych,
• zbytni hałas itp.

3. Nauczyciel prosi liderów o dobranie sobie członków grupy oraz wylosowanie koloru kapelusza i polecenia dla rozwiązania problemu: "Jak człowiek współczesny odczytuje dzieło Pietera Bruegela Upadek Ikara?" (karty pracy Sześć myślowych kapeluszy. Upadek Ikara - sześć wersji, po jednej dla każdego koloru kapelusza). Wyświetla na ekranie projektora obraz P. Bruegela.

4. Grupy przygotowują się do dyskusji, uzgadniając stanowiska, i zabierają głos. Zespół "niebieskich kapeluszy" przysłuchuje się dyskusji, uzgadnia wnioski i prezentuje je wszystkim drużynom. Następnie nauczyciel podsumowuje pracę poszczególnych grup i ich członków, a liderów prosi o wyrażenie opinii dotyczącej problemu: "Co Upadek Ikara mówi nam o indywidualizmie i współpracy?". Prosi także o wyrażenie opinii chętnych członków zespołów o tym, co im pomaga, a co przeszkadza we wspólnej pracy.

5. Nauczyciel zadaje pracę domową:

Przedstaw motyw Ikara w różnych tekstach kultury na przestrzeni wieków w dowolnej formie - plastycznej, prezentacji multimedialnej, referatu.